05.05.2016

AKSARAY İLİMİZ

Doğal ve kültürel zenginlikler kenti

 

Yüz ölçümü       : 7.997 km² 

İl Trafik Kodu :  68  

Toplam Nüfus  :  386.514 

 

Kapadokya  bölgesi  içinde yer alan Aksaray İli M.Ö. 8 binden itibaren iskân edilmiştir. Kızılkaya köyü sınırları içinde kalan Âşıklı höyük, Neolitik döneme ait ilk köy yerleşimlerinden birisidir. Âşıklı höyük dünyanın ilk beyin ameliyatının yapıldığı yer olarak bilinmektedir. M.Ö. 3-2 bin yılları arasında Asur Ticaret Kolonileri Devrinde en önemli ticaret merkezlerinden birisi kent merkezi yakınlarındaki Acemhöyük’tür. 

Aksaray geçmişten günümüze  Hitit, Pers, Helenistik Dönem (Büyük İskender),  Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu egemenliği altında bulunmuştur. Cumhuriyet dönemine kadar Konya’ya bağlı bir sancak olan Aksaray 1920 yılında vilayet olmuş, 1933 yılında vilayetliği lağvedilerek Niğde’ye ilçe olarak bağlanmıştır. 15 Haziran 1989 yılında yeniden vilayet olmuştur.

Aksaray’ın adının ilk olarak eski Hitit metinlerinde geçen “Nenessa (Nenossos) olduğu sanılmaktadır. M.Ö. 1. bin yılda Kral Kiakki döneminde Şinakhatum - Şinukhtu olarak anılan Aksaray, Helenistik dönemde Kapadokya Krallığına bağlanmış ve Garsaura olan ismi Arkhelais olmuştur. Selçuklular döneminde de II. Kılıçarslan tarafından Arkhelais olan adı Aksaray olarak değiştirilmiş ve ikinci başkent durumuna gelmiştir. Şehre kötü insanların alınmamasından dolayı iyi insanların yaşadığı yer anlamına gelen "Şehr-i Süleha" olarak anılmıştır.

 

 

Coğrafi Yapı:  Aksaray, Kuzey ve Güney Anadolu dağlarının birbirinden uzaklaştığı İç Anadolu Bölgesinin Orta Kızılırmak kesimine girer. Kuzey yarımkürede 38-39 kuzey paralelleri ile 33-35 doğu meridyenleri arasında yer almaktadır. Doğuda Nevşehir, güneydoğuda Niğde, batısında Konya ve kuzeyde Ankara, kuzeydoğuda Kırşehir ile çevrilidir. Kuzeybatısında Tuz Gölü bulunmaktadır. Ankara’ya 225 km, Konya’ya 148 km, Adana’ya265 km ve Mersin Limanı’na 258 km uzaklıktadır.

İklimi:  Aksaray ili orta iklim kuşağında olup soğuk kara iklim tipine sahiptir.  Yazları sıcak ve kurak, kışları soğuktur.  Yağışlar genellikle ilkbahar ve kış aylarında görülmektedir.  Ortalama yağış miktarı (son 40 yıl)   340  mm  (kg/m²)’ dir. Yaz-kış ve gece-gündüz sıcaklık farkları çok fazladır. Yaz aylarında nem az olup, sıcaklık ve rüzgâr şiddetinin fazla olmamasından dolayı buharlaşma miktarı yüksektir. Kar erimeleri ilkbahar aylarında taşkınlar ve toprak kaymalarına neden olmaktadır. 

Bitki Örtüsü:  Aksaray’ın İklimine bağlı olarak tabi bitki örtüsü, ilkbaharda yeşeren çayırlar, gelincik, papatya, keven ve diğer vs. otlarla, yaprakları dikensi bir görünüme sahip, yarı kurakçıl bitkilerdir. Yazları sıcak ve kurak iklim yapısı hâkim olduğundan ilkbaharda yeşeren otlar, sonbaharda kurur ve arazi bozkır yapısını alırAğaç türleri olarak; meşe, sedir, karaçam, akasya, badem, aylantus gibi türler bulunmaktadır. Hasandağı ve Ekecik Dağları üzerinde meşe koruluklarına rastlanır. 

Dağlar:  Geniş bir arazi alanına sahip olan bölgemizde Erciyes’ten sonra Orta  Anadolu’nun en yüksek dağı olan Hasandağı (3268 m.), Küçük Hasandağı (3040 m.) ve Ekecik Dağı (2033 m.) gibi volkanik dağlar ile lavların meydana getirdiği platolar bulunmaktadır.

Göller: Konya-Aksaray sınırları içerisinde yer alan, Türkiye’nin en büyük ikinci gölü olan ve 1500 km2  yüzölçümüne sahip denizden yüksekliği 925 molan Tuz Gölünün 400 km² si İlimiz sınırları içerisindedir.  Termal ve turizm yönünden önemli Acıgöl İlimiz Sofular Kasabası ile Niğde İlinin  müşterek gölüdür. Ayrıca Kocagöl, Kartal Gölü, Öküz Gölü, Sarıgöl ve Uyuz Gölü gibi irili ufaklı göller vardır. Bu tabii göller yanında, sulama, taşkınlardan korunma amaçlı göletler de bulunmaktadır. Bunların en önemlisi Melendiz çayı (Uluırmak) üzerinde bulunan ve yüzölçümü 16,2 km²  olan Mamasın baraj gölüdür. Ortaköy yakınlarındaki Kültepe ve Bozkır baraj gölleri yanında tamamen sulama amaçlı olarak yapılan Merkez-Helvadere, Ortaköy-Balcı Göleti, Helvadere Göleti, Ortaköy-Çiftevi Göleti,  Güzelyurt-Sivrihisar gibi göletler de vardır. Hirfanlı Barajı ve Eşmekaya sazlıkları da  İlimiz sınırları içindedir.

 

İLÇELERİMİZ

        

Aksaray ilinin ilçeleri; Ağaçören, Eskil, Gülağaç, Güzelyurt, Ortaköy ve Sarıyahşi’dir.

 

Ağaçören: Aksaray’a  81 km uzaklıktadır.

Eskil: Aksaray’a 70 km uzaklıktadır.

Gülağaç: Aksaray’a 44 km uzaklıktadır.

Güzelyurt: Aksaray’a 49 km uzaklıktadır.

Ortaköy: Aksaray’a 55 km uzaklıktadır.

        Sarıyahşi: Aksaray’a 106 km uzaklıktadır.